TESAM Türkiye Ekonomik Siyasal ve Stratejik Araştırmalar Merkezi
Türkiye Ekonomik Siyasal ve Stratejik Araştırmalar Merkezi (TESAM), 27 Mart 2015 Cuma günü Merinos Kültür Merkezi’nde düzenlenen panelde Yeni Anayasayı konuştu. Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Abdulkadir Karlık, TESİAD Bursa İl Yönetimi, Uludağ Üniversitesi’nden akademisyenler’in katılımıyla gerçekleştirilen panele üniversite öğrencileri, işadamları, basın mensupları ve Bursa halkı yoğun ilgi gösterdi.
Moderatör’lüğünü TESAM Genel Koordinatörü Yıldırım DENİZ’in yaptığı “21. Yüzyıl Türkiye’si için Yeni Anayasa” başlıklı panele konuşmacı olarak: Konya Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof Dr Zehra ODYAKMAZ, Gazi Üniversitesi Kamu Yönetimi Öğretim Üyesi Prof Dr Kemal GÖRMEZ, İstanbul Medeniyet Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof Dr Hamza ATEŞ ve Uludağ Üniversitesi Kamu Yönetimi Öğretim Üyesi Prof Dr Bekir PARLAK katıldı.
TESAM Genel Koordinatörü Yıldırım Deniz, panelin açılışında yaptığı konuşmaya, Meclis’e ilk tam metin Anayasa teklifini TESAM olarak sunduklarını hatırlatarak başladı. Sözlerine “Devletin varlık sebebi adalettir ve devletin bütün unsurları adaleti tesis etmek için olmalıdır. Anayasa hem devletin kurumları arasında eşgüdümü sağlamalı, hem bireyle devletin arasındaki ilişkileri düzenlemeli hem de bireylerin birbirlerine karşı özgürlüklerinin sınırlarını belirlemelidir. Bu şekilde insan merkezli vatandaşı üstün tutan bir yapıda olmalıdır.” diye devam etti.
Ardından ilk konuşmacı olarak kürsüye gelen Prof Dr Hamza ATEŞ “Özgürlükler Bağlamında Yeni Anayasa” başlıklı konuşmasını yaptı. Konuşmasında öncelikle şu anki anayasanın yapılış yöntemi bakımından demokratik olmadığını ve Türkiye’nin yeni bir anayasa ihtiyacı olduğunu ifade etti. Prof ATEŞ, konuşmasında 1982 Anayasasının kuruluş felsefesi gereği belli bir ideoloji içerdiğini, devleti bireye tercih ettiğini, farklılıkları tanımadığını ve özgürlükleri otoriteye feda ettiğini ve artık bu elbisenin bu vücuda dar geldiğini ifade etti. Prof ATEŞ, bireyi esas alan, devlete karşı bireyi koruyan, devletin kurumları arasında bir denge kuran, toplumsal çeşitliliği tehdit olarak görmeyen, tek sesliği değil çoğulculuğu öne çıkaran yeni bir anayasaya ihtiyacımız olduğunu söyledi.
Prof Dr Hamza ATEŞ’ ten sonra kürsüye “Yeni Anayasa ve İdare Hukuku” başlıklı konuşmasıyla konuyu kamu idaresi açısından ele alan Prof Dr Zehra ODYAKMAZ çıktı. Prof ODYAKMAZ konuşmasında yeni yapılacak anayasada yargı ayrılığı sistemi, idare – ahlak ilişkisi, idare usul ilkeleri, başvuru ilkelerine yer verilmesi gerektiğini ifade ederek anayasanın değiştirilemez maddelerinin aynen kalması gerektiğini belirtti. Türk tarihi boyunca devletlerin yıkılmadığını, aslında değişenin rejim olduğunu ifade eden Prof ODYAKMAZ, devlette devamlılığın esas olduğunu ve devletlerin eskilikleri ile övündüklerini ifade etti. “Son olarak 1075’te Kutalmış oğlu Süleyman Şah tarafından kurulan Türk devleti çeşitli hanedan ve rejim değişiklikleri ile günümüze kadar gelmiştir ve ilelebet devam edecektir.” diyerek salondan yoğun alkış alan Prof ODYAKMAZ, Anadolu’da yaşayan ve kendisini Türk hisseden herkesin Türk olduğunu ifade ederek konuşmasını tamamladı.
Ardından kürsüye gelen Prof Dr Kemal GÖRMEZ, “Yerel Özerklik ve Yeni Anayasa” başlıklı konuşmasını yaptı. Konuşmasında özellikle; nasıl bir Anayasa değişikliği yapılırsa yapılsın, yerel yönetimlere özerklik ve geniş yetkilerin verilmesi gerektiğini belirten Prof GÖRMEZ, 1921 Anayasa’sının bu konuda örnek alınması gerektiğini belirtti. Ayrıca merkezi bir devlet yapısı fikrinin İttihat Terakki’ye kadar gittiğini ve Prens Sabahattin’in güç mücadelesini kaybetmesiyle, yönetimde merkezileşmenin bir devlet politikası haline geldiğini ve bu politikanın uygulanmasından sonra ise Türk halkının en çok toprak kaybını yaşadığı döneme girildiğini ifade etti. Ayrıca bugün yapılacak bir Anayasa değişikliğinde; yerel yönetimlere güç veya özerklik vermekten korkulmaması gerektiğini ve bu yetki paylaşımının ülkeyi bölmeyeceğinin altını ısrarla çizdi.
Prof Dr Kemal GÖRMEZ’in akabinde ise konuşma sırası Prof Dr Bekir PARLAK’a geldi ve Prof PARLAK da “Devlet – Vatandaş Etkileşimi Perspektifinden Yeni Anayasanın Kodları” konulu sunumunu gerçekleştirdi. Konuşmasında; Yeni Anayasa’nın yeniden yapıldığı için değil, içerik itibari ile yeni anayasa olması gerektiğini, Türkiye’nin; yeni bir teşkilatı esasi kanununa ve yeni bir vatandaş manifestosuna ihtiyacı olduğunu belirtti. Bu anayasa yapılırken, Cumhurbaşkanı’nın hangi görev ve yetkilerle seçileceği, üniter devlet ve özerklik dengesinin nasıl olacağı, bölge yönetimi ve yerel yönetimler sisteme eklenebilir mi, anayasada yer alan ancak olmaması gereken kuruluşların durumu, devlet ve birey etkileşiminin ne yönde olacağı, siyasal sistemin ve seçim sistemlerinin ne şekilde belirlenebileceği gibi konulara değindi.
Programın devamında, seyircilerden gelen yoğun sorulara konuşmacılar tarafından cevap verildi. Soru cevap kısmının sonrasında ise panelistlere plaket ve hediye takdiminde bulunuldu.
