TESAM Tarih Kürsüsü

Tarih, sosyal bilimlerin her alanını ilgilendiren, sosyal bilimler teorilerinin dayanaklarını güçlendiren argümanlar sunan, sosyal bilimlerin laboratuvarı işlevi gören bir bilim dalıdır. Bu bağlamda tarih bilimi, medeni vasıfları geliştirmek, toplumun dinamiklerini sosyal bilimler vasıtasıyla ileri taşımak adına son derece önem arz etmektedir. Tarihi doğru anlamak ve tarihi gerçekliği doğru bir biçimde ortaya koymak, kültürel varlığın tanınmasına; toplumda bir üst kimlik oluşturulmasında ve ulus-millet anlayışı noktasında toplumun birleşmesine; tarihsel süreçlerin doğru analiz edilip doğru çıkarımlar yapılmasında ulus kamuoyu adına önemli rol oynamaktadır.

TESAM Tarih Kürsüsü, tarihsel süreçlerin çağdaş toplumsal, siyasal ve kültürel gelişmeler üzerindeki etkisini araştıran disiplinler arası bir akademik birimdir. Kürsü, Türk tarihi başta olmak üzere dünya tarihinin çeşitli dönemlerine odaklanmakta; özellikle Türk-İslam medeniyetinin gelişim süreci, Osmanlı siyaseti, Türk dünyasının ortak hafızası, modernleşme hareketleri ve yakın tarih gibi tematik alanlarda çalışmalar yürütmektedir. Bu doğrultuda kürsü, tarihsel verilerden hareketle güncel politikaların anlaşılmasına katkı sunmayı amaçlamaktadır.

TESAM Tarih Kürsüsü, odağını büyük oranda Türk Dünyası’na yönelik çalışmalara, Türk-İslam medeniyeti tarihi araştırmalarına yönlendirmektedir.

Hedef

• Gelişmiş bir Türk Tarih Tezi ortaya koyarak, Türk kültürel mirasına ve kimliğine sahip çıkmak.
• Türk üst kimliğini, ayrıştırıcı değil birleştirici bir kavram olarak ortaya koyarak, Atatürk’ün kültürel milliyetçilik yaklaşımına paralel olmak üzere ülke değerlerini muhafaza edecek bir tarih bilinci gerçekleştirmek.
• Anadolu’daki Türk etnisitesi dışındaki Hititler, Frigler gibi milletlerin de kültürel kimliğine ve mirasına sahip çıkmak ve benimsemek.
• Toplumun tarih bilincini ve tarihsel farkındalığını artırmak, kolektif hafızayı güçlendirmek.
• Türk dünyasının ortak tarihsel birikimini akademik düzeyde analiz etmek ve bu doğrultuda Türk dünyasının entegrasyonunda ortak kimlik inşasına katkıda bulunmak.
• Genç araştırmacıların tarih metodolojisi konusunda yetkinleşmesini sağlayarak akademik dünyaya nitelikli bireyler kazandırmak.
• Disiplinler arası tarih okumaları ve analizler yoluyla tarih ile siyaset, ekonomi, kültür ve coğrafya arasındaki bağlantıları irdelemek.

Faaliyetler

• Uluslararası Kongre ve Sempozyumlar: TESAM Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, Türk-İslam Araştırmaları Sempozyumu, Genç TESAM Kongre başta olmak üzere çok sayıda bilimsel etkinlikte tarih alanı üzerine oturumlar düzenlenmekte; burada farklı coğrafya ve dönemlere ilişkin bildiriler sunulmaktadır.
• Seminerler: Alanında uzman akademisyenler, TESAM Merkezinde veya anlaşmalı üniversitelerde TESAM aracılığıyla ağırlanarak talep doğrultusundaki temaya uygun seminerler düzenlenmektedir.
• Yayın Faaliyetleri: TESAM Yayınları bünyesinde tarih alanına yönelik akademik kitaplar, bildiri derlemeleri, özel sayı dergileri yayımlanır. Ayrıca TESAM Hakemli Dergisi’nde uluslararası ilişkiler ile ilişkili siyasi tarih temalı makalelere yer verilir.
• Akademi Programları: Tarih Akademisi gibi kısa süreli, yoğunlaştırılmış eğitim programlarıyla lisans ve lisansüstü öğrencilere tarihsel kaynak okuma, arşiv kullanımı ve tarih felsefesi gibi konularda eğitimler verilir.
• Öğrenci Çalıştayları: Akademi programlarından seçilmiş, seçkin öğrenci kadrosuyla dönem boyu yoğunlaştırılmış bir eğitim süreci gerçekleştirilmekte, öğrencileri alana ve akademik metodolojiye dair derinleştirme hamleleri yapılmaktadır.
• Simülasyon Programları: Öğrencilerin, edinerek öğrenme ilkesi uyarınca teoride aldığı eğitimleri pratikte simülatif ortamlarda tecrübe etmesini sağlayan programlar ve projeler icra edilmektedir.
• Panel ve Söyleşiler: Önde gelen tarihçilerin katılımıyla Osmanlı tarihi, Türkistan medeniyeti, modern Türk siyasi tarihi gibi konularda etkinlikler düzenlenir.
• Tarih Raporları: Türk Dünyası’nın ortak tarihi, müfredat tartışmaları, tarihsel semboller ve anma pratikleri üzerine raporlar yayımlanır.
• Kaynak İnceleme Raporları: Oluşturulan çalıştay kadroları üzerinden birincil dönem kaynakları eleştirel bir açıdan incelenerek raporlanmaktadır.
• TESAM Strateji Dergisi: Alanında uzman akademisyenlerin, güncel konular ışığında akademik bilgi birikimlerini, konulara dair analiz ve yorumlarını paylaştığı, 2 ayda bir sayısı çıkan bir dergidir.
• Akademik Çalıştaylar: Uzman akademisyen ve bürokratlarla gerçekleştirdiğimiz çalıştaylar, belli bir tema üzerinde gerçekleşmekte olup ülkemizin gelecek perspektifine fayda sağlayan deklarasyonlar ve çıktılar üretmektedir.
• TESAM Online Akademi: TESAM, TESAM Online Akademi sistemi üzerinden belirli başlıklarda uzaktan eğitimler vermektedir. Türk Dünyası Yaz Okulu gibi markalaşmış içerikler TESAM Online’ın koordinatörlüğünde, birçok ilgilinin ve akademisyenin katılımıyla gerçekleşmektedir.