TESAM DIŞ POLİTİKA ANALİZ_JEOPOLİTİK OYUNLAR: ERMENİSTAN, TÜRKİYE VE BÜYÜK GÜÇLER

Ermeni aşırı milliyetçilerinin, dünyadaki diğer milliyetçiler gibi istekleri, hayalleri ve korkuları olmuştur, olacaktır. Gaidz Minassian’ın büyük bir çaba vererek yarattığı eseri okunduğunda uluslararası gelişmeler karşısında tek başına rol almanın küçük ve orta boy devletlerin elinde olmadığı görülmektedir. Günümüzde, Ermenistan ve Türkiye aralarındaki sorunları çözseler bile Güney Kafkasları kaybetmemek için şimdiye kadar çeşitli oyunlar oynayan Rusya bu gelişmeye izin verecek midir?

Rusya kendisinin dışında Batı ülkelerine enerji yollarının açılmasını kabul edebilir mi? Bu soruları sormamızın nedeni Rusya’nın Ermenistan’ın silahlanmasını İran üzerinden yapmasıdır. Rusya, Ermenistan’ı herhangi bir çatışma karşısında güçlendirmeye devam etmektedir. Ermenistan Anayasa Mahkemesi’nin Türkiye ile imzalanan protokollerin Ermenistan Anayasası’na aykırı bulmasının ardından Türkiye protokollerin ne işe yaradığını sorgularken; Mart ayı içinde Amerikan Kongresi’nin Temsilciler Meclisi’nin Dış İlişkiler Komitesi’nde 1915 olaylarını soykırımı olarak gören bir kararın çıkması ve Türkiye bu olayın şokunu yaşarken ardından İsveç Parlamentosu’nun “Ermeni soykırımı” kararı alması, Türkiye’yi ve hükümeti zor duruma sokmuştur.

Ermenistan’ın Batılı ülkeler ve Rusya tarafından desteklendiği doğrudur. Ancak: 

• Yaratılan “Arap Baharı”;
• Arkasından ayaklandırılan Suriye muhalefeti;
• Bir yandan radikal Arapları insansız hava uçakları ile öldürürken Suriye’deki radikal islamcılara silah verip IŞID’ın (Daiş) yaratılması;
• Güney Kafkaslar’da İslam Devleti kuruluşunu Suudi Arabistan’ın desteklemesi ve olayların yeniden gelişmesi;
• Rusya ile Batı arasında Ukrayna Sorunu’nun çıkması ve Rusya’ya karşı ekonomik ambargo uygulanması;
• Güney akımının Bulgaristan’dan geçmesine izin verilmemesi;
• Başta RF olmak üzere sürekli Türkiye’yi ziyaret ederek destek isteyen Batılı devletlerin Türkiye’ye gereksinme duymaları karşısında Ermenistan’ın daha sakin olup 1948’de kabul edilen Soykırım Sözleşmesi’nin geriye yürümeyeceğini bilerek Türkiye’yi pek fazla sıkıştıramayacağı tahmin edilebilir.

Daha somut bir biçimde ifade edersek; Rusya Federasyonu, Kafkas bölgesinde İslami hareketler gelişirken Azerbaycan ve Türkiye ile dost kalmayı yeğleyecektir. Topal ördek durumunda olan ABD Başkanın bir yanda Çin öte yanda IŞID ve içerde Neocon lobisiyle uğraşırken bir de Türkiye’yi karşısına alması, elini Ortadoğu’da zayıflatacaktır.

Bu arada Ermenilerin ve taraftarlarının makale ve kitap bolluğuyla 2015 yılı içinde dünya tarihini yeniden yazarken, kendilerini sık sık kullanan ülkelere tepki göstermeleri de beklenebilir.